Hommel(e)s?!

Het is min of meer per ongeluk, maar in mijn ‘vernieuwde’ tuin heb ik ineens een fantastisch plekje ontdekt. Zittend op een bankje blijken de campanula’s daaromheen een ware magneet te zijn voor allerlei buzzers, dus ik hoef maar te kijken en te klikken! Eindeloos fotograferen…

Ik heb al over een aantal insecten geschreven in Vliegende gasten en Lieveheersbeestjes en zo, maar mijn favoriete insect is toch wel de hommel. Zo aaibaar, ik zou ze zo als huisdier willen nemen. Ook voor andere bijen heb ik enorm veel respect, wat zijn ze nuttig en slim en georganiseerd! Veel mensen vinden bijen maar eng. Zou dat komen omdat de eerste associatie is: ze steken? En niet: oh daar heb je Maya? Zoals een anemoonvis gelijk staat aan Nemo?

Tegenwoordig is er gelukkig meer publieke aandacht voor het belang van de beestjes voor het behoud van de natuur, ons hele ecologische systeem en ons voortbestaan! Insectenhotels, bloemzaadmixen en bijensnelwegen zijn steeds populairder en dat is maar goed ook.

Ik wist zelf eigenlijk ook niet veel van hommels. Ik begon er pas over te lezen toen ze af en aan vlogen vanuit een opening in onze buitenmuur… zou er een nest zitten? En wat houdt dat dan in?

Het is natuurlijk het mooiste als je de natuur haar gang kunt laten gaan. Wat je niet wilt is dat het gevaar oplevert. Bijvoorbeeld voor je spouwmuur. Maar hommels blijken niet te knagen. Zo’n nest is sowieso éénmalig; ze bouwen zelden nogmaals een nest op dezelfde plek. Je kunt wel, nadat ze zijn uitgevlogen, het verlaten nest blokkeren voor eventuele nieuwe bewoners.

En steken?

Hommels hebben in principe een wat kleiner individueel “territorium” dan bijvoorbeeld wespen; je kunt ze wat dichter benaderen zonder dat ze zich bedreigd voelen. Voor het nest zelf kan dat iets anders liggen, dus ik zou er niet in gaan wroeten…

Je kunt het aan zien komen als een hommel zich bedreigd voelt. Zoals andere stekende bij-achtigen kromt ze het achterlijf tot een dreigende positie. Je ziet overigens niet-stekende soorten dit gedrag nabootsen! De hommel kan ook zijwaarts liggend de poten en achterlijf met angel uitsteken. Alleen de koningin en werksters hebben een angel. Zonder weerhaakjes, dus de angel scheurt niet af en kan meerdere keren gebruikt worden.

Kleur

Hommels zien een ander kleurenspectrum dan wij: ze zien geen rood, wel ultra-violet. Het schijnt zo te zijn dat hommels aangetrokken worden door de kleur blauw. Dat zou het succes kunnen verklaren van de rechterhelft van mijn tuin, waar – naast witte bloemen – de kleuren blauw en paars overheersen. Wat een geluk!

Wist je dat…

• … hommels altijd eerder rondvliegen dan de andere bijen omdat ze zelf hun lichaamstemperatuur omhoog kunnen brengen? Ze doen dat door het trillen van de borstspieren… Ze kunnen daardoor al uit het nest vliegen bij een temperatuur van enkele graden Celsius!
• … hommels gemiddeld drie miljoen haren hebben op hun lijfje?
• … hommels goede bestuivers zijn van een aantal soorten van de nachtschadefamilie, zoals tomaat, paprika en aubergine, omdat ze met hun borstspieren de stuifmeelkorrels uit de helmhokjes kunnen lostrillen?

Ondertussen heb ik ook al een paar honingbijen “gesnapt”. Die komen in Nederland alleen nog maar voor als het “vee” van imkers, en zijn dus eigenlijk geen wilde bijen.

Er is discussie over de concurrentie tussen honingbijen en wilde bijen, maar daar is geen sluitende conclusie uit te trekken. Ik weet nog niet welke mening ik daarover moet hebben…

Ik ben gewoon vóór ALLE bijen!!!